Đề thi thử TN Ai đã đặt tên cho dòng sông theo hướng giảm tải 2020 đề số 2

ĐỀ 1
ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Có một câu nói là: con đường dài nhất là con đường từ cái đầu đến bàn tay. Ý tưởng nhiều vô kể. Nhiều người cũng có những ý tưởng rất tốt. Nhưng có rất ít người biến được ý tưởng thành hiện thực. Một người bạn của tôi từng nói: “Khi ai đó tâm sự với tôi về ý tưởng này khác, tôi chỉ bảo: nghe tuyệt lắm, hãy làm đi. Tôi không bảo khó, không bảo sẽ thất bại hay bàn lùi. Cứ để họ thực hiện. Hành động chứng minh tất cả”.
Nhà văn Trung Quốc Lỗ Tấn có câu: “Trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Nếu không thì đường ở đâu mà có.
Cho nên khẩu hiệu của Nike là “Just do it”. Hãy làm đi. Làm bất cứ điều gì. Vì tuổi trẻ chỉ có một lần. Thời gian trôi qua là không quay lại. Thay vì chần chừ đắn đo, sợ hãi, tại sao không thử bước ra ngoài, và làm điều có ích. Còn nói theo cha ông ta ngày trước: Học đi đôi với hành. Đi học, đọc sách, tiếp thu kiến thức là một chuyện, phải hành động, phải thực hành mới khiến kĩ năng của ta khá lên.
Việc thiếu sót năng lực hành động có thể hạn chế người trẻ hòa nhập vào thế giới. Mà để phát triển kĩ năng hành động, không cần phải lớn lao… Chỉ cần bắt đầu từng bước nhỏ một.
( Trích “Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu?” – Rosie Nguyễn, NXB Hội nhà văn, 2016)
 
Câu 1. Tìm câu văn thể hiện chủ đề của đoạn trích.
Câu 2. Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói con đường dài nhất là con đường từ cái đầu đến bàn tay ?
Câu 3. Anh/ chị có đồng tình với ý kiến “Đi học, đọc sách, tiếp thu kiến thức là một chuyện, phải hành động, phải thực hành mới khiến kĩ năng của ta khá lên” hay không? Vì sao ?
Câu 4. Thông điệp có ý nghĩa nhất trong đoạn trích trên là gì? Vì sao ?

  1. LÀM VĂN

Câu 1 (2,0 điểm)
Từ đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trình bày suy nghĩ của mình về câu nói Hành động chứng minh tất cả
Câu 2 (5 điểm)
Hãy phân tích vẻ đẹp dòng sông Hương trong đoạn trích từ bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông” từ góc nhìn văn hoá, lịch sử và nhận xét về cái tôi trữ tình mà  tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường đã biểu hiện.
 
 
ĐÁP ÁN
ĐỌC HIỂU:
Câu 1: Câu văn thể hiện chủ đề của đoạn trích: “Hãy làm đi
Câu 2: Câu nói có nghĩa là từ suy nghĩ, ý tưởng đến hành động, việc làm là một quá trình lâu dài và khó khăn.
Câu 3: Đồng tình. Vì thực hành sẽ giúp kiến thức được vận dụng vào đời sống, từ đó hình thành, phát triển và hoàn thiện kĩ năng. (HS có thể không đồng tình, nhưng phải nêu được lý do thuyết phục)
Câu 4:

  • Thông điệp có ý nghĩa nhất trong đoạn trích trên là Hãy hành động.
  • Lý do (HS giải thích hợp lí, thuyết phục)

(HS cũng có thể lựa chọn một thông điệp khác và lý giải thuyết phục)
LÀM VĂN
Câu 1 (2,0 điểm)
Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vai trò của hành động
Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải thể hiện rõ suy nghĩ về vai trò của hành động. Từ đó đưa ra một thông điệp có ý nghĩa cho bản thân và cho giới trẻ.
Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt
Sáng tạo
Thể hiện những suy nghĩ riêng sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 2 (5 điểm)

1.     Yêu cầu chung
– Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để viết bài văn nghị luận văn học
– Bài viết có bố cục, kết cấu rõ ràng; lập luận thuyết phục; diễn đạt mạch lạc; không mắc lỗi chính tả…
–-Thí sinh có thể viết theo nhiều cách khác nhau nhưng phải bám sát tác phẩm, kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận.
2. Yêu cầu cụ thể
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận (có đủ các phần mở bài, thân bài, kết luận) 0,25
b. Xác định vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp của dòng sông Hương từ góc nhìn văn hoá, lịch sử và nhận xét về cái tôi trữ tình của tác giả 0,25
  c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; có sự kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, cụ thể:  3,75
* Giới thiệu vấn đề nghị luận: Tác giả, tác phẩm, vấn đê nghị luận 0,25
*Giải quyết vấn đề 3,5
Phân tích  vẻ đẹp sông Hương từ góc nhìn văn hoá, lịch sử 3,0
– Sông Hương từ góc nhìn văn hoá 1,25
+Phân tích :
+ + Tác giả đã khảo cứu dòng thi ca riêng về sông Hương để nhận thấy  vẻ đẹp của dòng sông không lặp lại mình trong cảm nhận của từng thi sĩ .
++Trong âm nhạc, sông Hương là cội nguồn làm nên sức cuốn hút của âm nhạc cổ điển Huế, của kiệt tác Truyện Kiều.
0,5
 
 
 
++ Sông Hương có thể sánh cùng sông Nile, sông Hằng, sông Hoàng Hà – cái nôi hình thành những nền văn hóa lớn trên thế giới – với những phong tục, nếp sống riêng: Đèn hoa đăng tháng bảy, xóm chài ven sông… 0,5
 
 
 
++ Rất tinh tế, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã lí giải màu tím quyến rũ trong trang phục của những cô dâu Huế ngày xưa: ấy chính là màu sương khói trên sông Hương.Đó là tấm hoan huyền ảo tự nhiên, khiến dòng sông thêm mơ mộng. Sông Hương quả là người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ xở với sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ. 0,25
– Sông Hương từ góc nhìn lịch sử 1,25
+Phân tích :
++  Sông Hương đã sống qua những thời kì vinh quang gắn với trang sử hào hùng của dân tộc: Là dòng sông biên thuỳ thời  các vua Hùng, là dòng Linh Giang chứng kiến những cuộc chiến đấu oanh liệt của nhân bảo vệ biên giới phía Nam qua nhiều thế kỉ trung đại,  vẻ vang soi bóng kinh thành Phú Xuân của người anh hùng áo vả Nguyễn Huệ thế kỷ XVIII, ghi dấu những trang sử bi tráng, đẫm máu thời chống Pháp, chứng kiến cuộc tái sinh màu nhiệm và những chiến công hiển hách của dân tộc. Sông Hương thật xứng đáng là bản anh hùng ca kì vĩ, vì tiềm tàng trong chiều sâu lịch sử một sức mạnh quật cường của dân tộc.
++ Hào hùng, oanh liệt đấu tranh chống quân thù nhưng trong đời thường, sông Hương lại rất đỗi bình dị. Cùng với người dân xứ Huế, khi Tổ quốc lâm nguy, sông Hương sẵn sàng hiến mình để lập nên những chiến công, ồi sau đó lặng lẽ trở về với đời thường là một người con gái dịu dàng của đất nước.
1,0
 
 
 
0,25
-Với vốn tri thức phong phú, lối viết tài hoa, giàu cảm xúc.. nhà văn đã  mang đến những khám phá mới mẻ về chiều sâu và giá trị văn hoá và ý nghĩa lịch sử của sông Hương đối với xứ Huế. 0,5
 Cái tôi trữ tình của tác giả: 0,5
Tác giả đã thể hiện một cái tôi phong phú, độc đáo: rất tài hoa, nghệ sĩ , rất uyên bác, nặng lòng với quê hương xứ sở.
 
Sáng tạo: Có cách viết sáng tạo, giàu hình ảnh, cảm xúc , kiến thức phong phú 0,5
Chính tả, dùng từ, viết câu… 0.25

 
 
 
 
ĐỀ 2
ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
 
Bất cứ ai cũng đã từng thất bại, đã từng vấp ngã ít nhất một lần trong đời như một quy luật bất biến của tự nhiên. Có nhiều người có khả năng vực dậy, đứng lên rồi nhẹ nhàng bước tiếp như thể chẳng có chuyện gì xảy ra, nhưng cũng có nhiều người chỉ có thể ngồi một chỗ và vẫn luôn tự hỏi lí do vì sao bản thân lại có thể dễ dàng “mắc bẫy” đến như thế…
      Bất kì vấp ngã nào trong cuộc sống cũng đều mang lại cho ta một bài học đáng giá: Về một bài toán đã áp dụng cách giải sai, về lòng tốt đã gửi nhầm chủ nhân hay về một tình yêu lâu dài bỗng phát hiện đã  trao nhầm đối tượng. 
     …Đừng để khi tia nắng ngoài kia đã lên, mà con tim vẫn còn băng lạnh. Đừng để khi cơn mưa kia đã tạnh, mà những giọt lệ trên mi mắt vẫn còn tuôn rơi. Thời gian làm tuổi trẻ đi qua nhanh lắm, không gì là mãi mãi, nên hãy sống hết mình để không nuối tiếc những gì chỉ còn lại trong quá khứ mà thôi…”
(Trích: Hãy học cách đứng lên sau vấp ngã )
 
Câu 1. Nội dung chính của đoạn văn được in đậm là gì? (0.5 điểm)
Câu 2. Theo anh/chị, vì sao tác giả lại cho rằng “Bất kì vấp ngã nào trong cuộc sống cũng đều mang lại cho ta một bài học đáng giá”? (0.5 điểm)
Câu 3. Xác định biện pháp tu từ cú pháp được sử dụng trong hai câu văn sau: “Đừng để khi tia nắng ngoài kia đã lên, mà con tim vẫn còn băng lạnh. Đừng để khi cơn mưa kia đã tạnh, mà những giọt lệ trên mi mắt vẫn còn tuôn rơi”? Hãy phân tích hiệu quả biểu đạt của biện pháp tu từ đó?  (1.0 điểm)
Câu 4. Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao? (1.0 điểm)
 

  1. LÀM VĂN

Câu 1 (2,0 điểm)
Từ đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trình bày suy nghĩ của mình về câu nói“Bất kì vấp ngã nào trong cuộc sống cũng đều mang lại cho ta một bài học đáng giá”
Câu 2 (5 điểm)
Hãy phân tích vẻ đẹp dòng sông Hương trong những đoạn văn sau và nhận xét về những phát hiện độc đáo của tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường .
“Giáp mặt thành phố ở Cồn Giã Viên, sông Hương uốn một nhánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến; đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không nói ra của tình yêu. Và như vậy, giống như sông Xen của Paris, sông Đanuýp của Buđapet, sông Hương nằm ngay giữa lòng thành phố yêu quý của mình; Huế trong tổng thể vẫn giữ nguyên dạng một đô thị cổ, trải dọc hai bờ sông.Đầu và cuối ngõ thành phố, những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố phường với những cây đa, cây dừa cổ thụ tỏa vầng lá u sầm xuống xóm thuyền xúm xít; từ những nơi ấy, vẫn lập lòe trong đêm sương những ánh lửa thuyền chài của một linh hồn mô tê xưa cũ mà không một thành phố hiện đại nào còn nhìn thấy được. Những chi lưu ấy cùng với hai hòn đảo nhỏ trên sông đã làm giảm hẳn lưu tốc của dòng nước, khiến cho sông Hương khi đi qua thành phố đã trôi đi chậm, thật chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh”.
“Rời khỏi kinh thành, sông Hương chếch về hướng chính bắc, ôm lấy đảo Cồn Hến quanh năm mơ màng trong sương khói, đang xa dần thành phố để lưu luyến ra đi giữa màu xanh biếc của tre trúc và của những vườn cau vùng ngoại ô Vỹ Dạ. Và rồi, như sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông – tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ. Đối với Huế, nơi đây chính là chỗ chia tay dõi xa ngoài mười dặm trường đình.Riêng với sông Hương, vốn đang xuôi chảy giữa cánh đồng phù sa êm ái của nó, khúc quanh này thực bất ngờ biết bao. Có một cái gì rất lạ với tự nhiên và rất giống con người ở đây; và để nhân cách hóa nó lên, tôi gọi đấy là nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu. Và giống như nàng Kiều trong đêm tình tự, ở ngã rẽ sông này, sông Hương đã chí tình trở lại tìm Kim Trọng của nó, để nói một lời thề trước khi về biển cả: “Còn non – còn nước – còn dài. Còn về – còn nhớ….”. Lời thề ấy vang vọng khắp lưu vực sông Hương thành giọng hò dân gian; ấy là tấm lòng người dân nơi Châu Hóa xưa mãi mãi chung tình với quê hương xứ sở.” (Trích bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông- Hoàng Phủ Ngọc Tường, SGK Ngữ văn 12 Tập 1)
 
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỌC HIỂU:
Câu 1: Thất bại, vấp ngã là điều tất yếu trong cuộc sống và con người có những ứng xử khác nhau.
Câu 2: Vì vấp ngã giúp con người nhận thức được bản thân, có được những kinh nghiệm quý báu, nhận ra được những giá trị của cuộc sống.
Câu 3:
Biện pháp điệp cấu trúc cú pháp.
Hiệu quả: Tạo nhịp điệu hài hòa, cân đối, làm nổi bật thông điệp động viên, thúc giục con người hãy vượt qua cảm xúc đau buồn khi vấp ngã để đón nhận những điều tốt đẹp từ thế giới xung quanh.
Câu 4:
         HS chọn một thông điệp có ý nghĩa trong đoạn trích và lý giải hợp lý, thuyết phục.
LÀM VĂN
Câu 1 (2,0 điểm)
Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Xác định đúng vấn đề nghị luận: Thất bại, vấp ngã sẽ đem lại cho con người những bài học đáng quý.
Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải thể hiện rõ suy nghĩ về những bài học quý giá mà thất bại, vấp ngã đem lại cho con người. Từ đó đưa ra một thông điệp có ý nghĩa cho bản thân và cho giới trẻ.
Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt
Sáng tạo
Thể hiện những suy nghĩ riêng sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Câu 2 (5 điểm)

1.     Yêu cầu chung
– Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để viết bài văn nghị luận văn học
– Bài viết có bố cục, kết cấu rõ ràng; lập luận thuyết phục; diễn đạt mạch lạc; không mắc lỗi chính tả…
–-Thí sinh có thể viết theo nhiều cách khác nhau nhưng phải bám sát tác phẩm, kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận.
2. Yêu cầu cụ thể
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận (có đủ các phần mở bài, thân bài, kết luận) 0,25
b. Xác định vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp của dòng sông Hương trong hai đoạn văn và những phát hiện mới mẻ của tác giả. 0,25
  c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; có sự kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, cụ thể:  3,75
* Giới thiệu vấn đề nghị luận: Tác giả, tác phẩm, vấn đê nghị luận 0,25
*Giải quyết vấn đề 3,5
Phân tích  vẻ đẹp sông Hương khi về thành phố Huế (đoạn 1)và khi rời xa thành phố(đoạn 2) 3,0
-Sông Hương  khi về đến thành phố Huế 1,5
+Phân tích :
+ + Sông Hương là dòng sông thuộc về thành phố Huế. Hành trình sông về với Huế được ví như “cuộc tìm kiếm người tình trong mộng”. Khi chảy vào thành phố,  dòng sông “uốn một cánh cung rất nhẹ”, dòng sông mềm mại “như một tiếng vâng không nói ra của tình yêu”. Sông Hương đến với Huế bằng vẻ đẹp duyên dáng và nỗi lòng e thẹn, ngập ngừng, ý vị, kín đáo của cô gái đang yêu. 0,5
 
 
 
 
 
  ++ Với cái nhìn hướng ngoại, nhà văn đã mở rộng tầm nhìn tới những dòng sông đẹp của thế giới và chợt nhận ra sông Hương đoạn qua thành phố Huế mang vẻ đẹp không chỉ  dáng vẻ mà còn đẹp ở tâm hồn tha thiết với Huế.  0,25
 
++ Từ góc nhìn tình yêu, nhà văn nhìn thấy giữa lòng thành phố, sông Hương tỏa thành nhiều nhánh sông đào như những cánh tay mềm mại, ôm ấp lấy người tình thủy chung và vẫn lưu giữ ngàn năm vẻ trầm mặc muôn đời. 0,25
 
 
++  Với ngòi bút tài hoa, tinh tế in đậm trong những phép so sánh mới lạ, độc đáo, trong những câu văn đậm chất hội hoạ và giọng văn trữ tình da diết, nhà văn đã phát hiện và khắc hoạ thi vị dáng vẻ lững lờ, thơ mộng chứa đựng  chiều sâu tâm hồn rạo rực yêu đương của sông Hương. 0,5
-Sông Hương khi rời xa thành phố Huế 1,5
+ Phân tích
++ Trước khi về với biển lớn, sông Hương chếch về hướng chính bắc, ôm lấy đảo Cồn Hến quanh năm mơ màng  sương khói”. Dòng sông như lưu luyến nhớ thương, không nỡ lòng chia xa. 0,25
++  Rồi “ nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông – tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ” mà nói lời thể thủy chung “còn non, còn nước, còn dài, còn về, còn nhớ”. Đấy là nỗi vấn vương, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tinh yêu.  Đó là mối tình tri kỉ, thủy chung đậm đà, sâu sắc của sông Hương với Huế. 0,5
++ Trạng thái ấy rất lạ với tự nhiên mà lại rất giống con người. Tình cảm thắm thiết của sông Hương và Huế tựa như tình yêu Kim – Kiều nồng nàn, son sắc và cũng rất đậm đà như người Châu Hoá mãi chung tình với quê hương xứ sở. 0,25
++Những liên tưởng, so sánh hết sức bất ngờ và thú vị của tác giả đã mang đến cho những đường cong, những nhịp trôi điệu chảy của dòng sông vẻ đẹp dịu dàng tình tứ của những lứa đôi say đắm, nồng nàn, và nhất là tình yêu quê hương xứ sở của con người nơi đây. 0,5
Phát hiện độc đáo của tác giả: 0,5
Tác giả đã cảm nhận dòng sông Hương một cách rất độc đáo.Với cách tiếp cận nhiều góc độ nghệ thuật như hội họa, âm nhạc; nghệ thuật nhân hóa, so sánh đầy mới lạ, bất ngờ cùng một vốn ngôn từ phong phú, óc quan sát tinh tế và đầy sáng tạo…, tác giả đã mang đến cho sông Hương, xứ Huế một linh hồn, sự sống mới. Đó là  tâm hồn là tình yêu của người con gái si tình – sông Hương – đang say đắm, chung thuỷ với mảnh đất, con người xứ Huế.
Sáng tạo: Có cách viết sáng tạo, giàu hình ảnh, cảm xúc , kiến thức phong phú 0,5
Chính tả, dùng từ, viết câu… 0.25

 
 
 

,

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *