Đề thi thử Cái đói và tình thương trong đoạn văn Vợ Nhặt của Kim Lân

 

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 

  ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2020
                                                            MÔN NGỮ VĂN
Thời gian : 120 phút (không kể thời gian giao đề)
ĐỌC HIỂU: (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Con bò mang tên “Tự Huyễn Hoặc Mình
         – Tôi bỏ thuốc lúc nào mà chẳng được. Chỉ là tôi chưa quyết định bỏ đó thôi.
         – Tôi không phải là người để nước đến chân mới nhảy; chỉ là vì khi có áp lực tôi làm việc mới có hiệu quả.
        – Tôi chẳng ngại vì mình quá béo. Vả lại tôi có nhiều cái khác để người ta yêu.
        – Không phải tôi hay chửi mắng con cái. Chẳng qua thương thì cho roi cho vọt thôi.
        – Đâu phải tôi khoái nhậu. Anh đã nghe người ta nói đến việc ăn nhậu để duy trì mối quan hệ xã hội chưa?
Bạn thấy có một mẫu số chung trong tất cả những phát biểu này chứ? Tất cả chúng đều ru ngủ chúng ta để chúng ta tin rằng mình thật sự chẳng có vấn đề gì cần phải thay đổi, có chăng thì cũng chỉ là chuyện nhỏ, hoặc chuyện ngoài tầm tay. Thường chúng ta đưa ra những lời biện bạch này khi không muốn loại bỏ một thói quen xấu, chẳng hạn như tính hay trì hoãn, nghiện thuốc, nhậu nhẹt hoặc tính háu ăn.
Trước đây, tôi từng nhận được một email của Cathy, một phụ nữ trẻ, kể với tôi cách cô ấy chiến thắng tình trạng béo phì của mình. Để tránh phải giải quyết vấn đề tăng cân, cô ấy bịa ra cả một bầy bò để khỏi cảm thấy xấu hổ về chuyện mập ù của mình. “Mình đâu có mập, chỉ hơi mũm mĩm một chút”, “Đó là do di truyền mà”, “Chỉ tại mình to xương”, “Có phải lỗi của mình đâu, trong gia đình mình ai chẳng to con?”.
Bất hạnh thay, không có lời lẽ nào trong số này là thỏa đáng, và cô vẫn cảm thấy khổ sở. Cathy hiểu rằng khi nào còn có người nào hoặc thứ gì đó để cô đổ lỗi cho vấn đề béo phì của mình, cô sẽ không bao giờ có thể giảm cân và lấy lại sự tự tin với vóc dáng thon gọn được. Cuối cùng, cô quyết định hành động.
“Tôi quyết định loại bỏ vĩnh viễn những con bò đó; tôi đi bơi và tập aerobics dưới nước. Tôi ăn uống điều độ hơn, và tôi tin rằng mình sẽ thành công. Tôi cảm thấy khỏe hơn về mặt thể chất và tin sẽ sớm đạt được vóc dáng mình mong muốn”.
Tuyệt vời! Hãy nhớ rằng tất cả những con bò mà tôi đã nêu ra đều có một điểm chung, đó là chúng trói buộc bạn vào một cuộc sống tầm thường. Việc thủ tiêu những con bò bằng với sự loại bỏ tất cả những câu nói đó ra khỏi vốn từ ngữ của bản thân, và điều này trong tầm tay bạn. Đây là lựa chọn của chính bạn”.
( Trích “Ngày xưa có một con bò” , NXB trẻ, tr. 86-88)
 Câu 1. Xác định các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích. (0,5 điểm)
  Câu 2.Theo tác giả, điểm chung của tất cả những con bò  là gì ? (0,5 điểm)
  Câu 3.Hình ảnh con bòtrong đoạn trích ẩn dụ cho điều gì ? (1,0 điểm)
Câu 4. Từ đoạn trích, hãy tìm con bò mà theo em cần loại bỏ khỏi cuộc sống của chính mình? Vì sao? (1,0 điểm)
LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. ( 2 điểm)
Từ văn bản phần đọc hiểu hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói : Việc thủ tiêu những con bò bằng với sự loại bỏ tất cả những câu nói đó ra khỏi vốn từ ngữ của bản thân, và điều này trong tầm tay bạn. Đây là lựa chọn của chính bạn.
 
Câu 2.(5,0 điểm)
…Hôm nay thị rách quá, áo quần tả tơi như tổ đỉa, thị gầy sọp hẳn đi, trên cái mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt.
– Hôm ấy leo lẻo cái mồm hẹn xuống, thế mà mất mặt.
À, hắn nhớ ra rồi, hắn toét miệng cười.
– Chả hôm ấy thì hôm nay vậy. Này, hẵng ngồi xuống ăn miếng giầu đã.
– Có ăn gì thì ăn, chả ăn giầu.
Thị vẫn đứng cong cớn trước mặt hắn.
– Đấy, muốn ăn gì thì ăn.
Hắn vỗ vỗ vào túi.
– Rích bố cu, hở !
Hai con mắt trũng hoáy của thị tức thì sáng lên, thị đon đả :
– Ăn thật nhá ! Ừ ăn thì ăn sợ gì.
 Thế là thị ngồi sà xuống, ăn thật. Thị ăn một chặp bốn bát bánh đúc liền chẳng chuyện trò gì. Ăn xong, thị cầm dọc đôi đũa quệt ngang miệng, thở :
– Hà, ngon ! Về chị ấy thấy hụt tiền thì bỏ bố.
Hắn cười :
 – Làm đếch gì có vợ. Này nói đùa chứ có về với tớ thì ra khuân hàng lên xe rồi cùng về.
Nói thế Tràng cũng tưởng là nói đùa, ai ngờ thị về thật. Mới đầu anh chàng cũng chợn, nghĩ : thóc gạo này đến cái thân mình cũng chả biết có nuôi nổi không, lại còn đèo bòng. Sau không biết nghĩ thế nào hắn tặc lưỡi một cái :
  – Chậc, kệ!
  ( Vợ nhặt – Kim Lân, SGK Ngữ Văn 12, NXB Giáo dục )
Cái đói và tình thương trong đoạn văn bản trên.
 
————————————–HẾT——————————————-
 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO                             ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2020

ĐỀ THAM KHẢO

                                                            MÔN NGỮ VĂN
Thời gian : 120 phút (không kể thời gian giao đề)
 
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm này có 03trang)
 
A. Hướng dẫn chung
– Thầy cô giáo cần nắm bắt được nội dung trình bày của thí sinh để đánh giá một cách tổng quát bài làm, tránh đếm ý cho điểm. Cần chủ động và linh hoạt khi vận dụng Hướng dẫn chấm này.
– Trân trọng những bài viết có cách nhìn riêng, cách trình bày riêng.
– Điểm lẻ toàn bài tính đến 0,25 đ, không quy tròn điểm.

  1. Hướng dẫn cụ thể

 

I. ĐỌC -HIỂU 3,0
1. Phương thức biểu đạt :Nghị luận 0,5
2. Đó là chúng trói buộc bạn vào một cuộc sống tầm thường 0,5
3.Hình ảnh con bò là những biện minh cho sự trì truệ, lười biếng, cố chấp ( thói xấu)  của mỗi chúng ta 1,0
4. Thí sinh nêu được ít nhất một con bò đang dần hủy hoại bản thân và giải thích lí do vì sao. Có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau, nhưng về cơ bản, thí sinh phải chỉ rõ được thói xấu đó. 1,0
 
II. LÀM VĂN  
Câu 1 2,0
1.1/ Yêu cầu chung
Thí sinh biết kết hợp kiến thức (sách vở, đời sống) và kĩ năng tạo lập đoạn văn để làm bài. Đoạn văn phải đúng hướng, rõ ràng, chặt chẽ, đảm bảo tính liên kết, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
 
 
1.2/ Yêu cầu cụ thể  
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Có thể trình bày đoaṇ văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, song hành hoặc móc xích.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Sự chiến thắng những thói xấu của bản thân – chiến thắng chính mình. 0,25
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghi luậṇ theo nhiều cách nhưng cần làm rõ các ý sau :
*Giải thích ý kiến: Việc loại bỏ những thói xấu, những trì truệ lạc hậu của bản thân nằm trong khả năng của mỗi người
*Bàn luận:
– Làm người, vốn chẳng ai hoàn thiện cả, nên việc có những thói hư tật xấu là điều dễ hiểu. Vì vậy, mỗi người cần ý thức rõ ràng sự trì truệ của bản thân để thay đổi
– Không ai có thể giúp một người thay đổi ngoài chính bản thân người đó
– Phê phán những người cố chấp không chịu nhận khuyết điểm, sai lầm hoặc những người sống thiếu lập trường, bản lĩnh, chấp nhận để phần “ con” sai khiến.
*Bài học và liên hệ bản thân:
– Chiến thắng bản thân luôn là chiến thắng hiển hách nhất
– Tự trau dồi kiến thức, học tập rèn luyện không ngừng đủ sức vượt lên sự thấp hèn và sẵn sàng đối mặt với những chông gai thử thách.
1,0
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
 
0,25
e. Sáng tạo 0,25
Câu 2 5,0
2.1/ Yêu cầu chung:
– Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để tổ chức bài văn nghị luận văn học về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi.
– Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; thể hiện khả năng cảm thụ văn học tốt; diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
2.2/ Yêu cầu cụ thể:
 
1/ Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25
2/ Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Cái đói và tình thương trong đoạn văn bản trên trích Vợ nhặt – Kim Lân 0,5
3/ Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm, thể hiện sự phân tích sắc sảo và vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng  
a/ Giới thiệu tác giả Kim Lân, tác phẩm Vợ nhặt
b/ Cái đói :
* Thị là nạn nhân của cái đói
– Không có đến một cái tên : Nghèo đến mức không có nổi một cái tên, thị trở thành kiểu người phổ biến bị cái đói dồn đến đường cùng, thân phận trở nên rẻ rúng như rơm như rác
– Bị cái đói dồn vào thảm cảnh :
+ “thị rách quá, áo quần tả tơi như tổ đỉa, thị gầy sọp hẳn đi, trên cái mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt.
+ Vội vã, gấp gáp trao cuộc đời mình cho một người đàn ông xa lạ để chạy trốn cái đói
+ Lời nói, hành động khi gặp Tràng lần thứ 2 vô cùng trơ trẽn, đanh đá. Toàn bộ lời thoại của thị tập trung ở từ ăn, cùng với dáng điệu của đôi mắt, lời từ chối ăn giầu và cả những hành động tội nghiệp khi ăn
àHoàn cảnh xô đẩy khiến có lúc thị đánh mất lòng tự trọng, trở nên chanh chua, cong cớn, trơ trẽn, có phần thô tục: chỉ cần “ bốn bát bánh đúc”, những câu đùa tầm phào thị chấp nhận làm “vợ nhặt” để chạy trốn cái đói.
* Tràng :Dù rất tốt bụng nhưng lúc đầu cũng tỏ ra phân vân, do dự, lo sợ khi quyết định đưa người vợ nhặt về “Mới đầu anh chàng cũng chợn, nghĩ : thóc gạo này đến cái thân mình cũng chả biết có nuôi nổi không, lại còn đèo bòng”
c/ Tình thương : Thể hiện ở hành động và lời nói của Tràng
+ Hắn vỗ vỗ vào túi.
– Rích bố cu, hở !
àKhiến thị yên tâm, tin tưởng rằng hắn có tiền
+Hắn tặc lưỡi một cái :
  – Chậc, kệ!
àCưu mang người “vợ nhặt”trong hoàn cảnh đói khát. Quyết định có vẻ giản đơn nhưng chứa đựng tình thương, lòng nhân hậu của con người trong cảnh khốn cùng đồng thời thể hiện niềm khao khát mái ấm gia đình của Tràng.
d/ Đánh giá chung
– Đoạn đối thoại với ngôn từ dân dã góp phần bộc lộ tính cách, tâm lí nhân vật
– Đoạn văn bản rất ngắn nhưng đã thể hiện rõ giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm
0,5
 
1,5
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1,0
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
0,5
 
4/ Sáng tạo 0.5
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận  
5/ Chính tả, dùng từ, đặt câu 0.25
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu  
ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10,0 điểm  

 
———————————————–HẾT————————————————–
 
 
 

,

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *